مصاحبه سایت آی تی سلام با مسلم ابراهیمی

فونت ها کاربرد زیادی در زندگی روزمره ما دارند ، امروز با وب سایتی آشنا می‌شویم که فونت فارسی طراحی می‌کند و به فروش می‌رساند ، مسلم ابراهیمی با اشتیاق زیادی وب سایت فونت‌ایران را راه اندازی کرده است و ما هم در این رابطه با او به گفتگو نشستیم تا از زیر و بم زندگی و کار ایشان بیشتر بدانیم.

آی تی سلام : از چه زمانی فعالیت خودتان را شروع كردید و چه شد كه فونت‌ایران راه اندازی شد؟

ایده فونت ایران ۷ سال پیش شروع شد. من برای بخش عملی پایان نامه ام تصمیم گرفتم فونتی طراحی کنم که جایگزین فونت های پر کاربرد ایرانی شود. بنابراین حدود شش ماه کار کردم و فونت ایران را درست کردم.
استاد و راهنمایی در طراحی حروف نداشتم. اما خوش اقبالی من این بود که به واسطه تحقیقات برای بخش نظری پایان نامه اطلاعات خوبی درباره طراحی حروف جمع آوری میکردم که می توانستم از آن در طراحی فونت ایران استفاده کنم.

آی تی سلام : خوب همه چیز از پایان نامه شروع شد
مدرک تحصیلی شما چی بود و چی شد که موضوع پایان نامه شما طراحی حروف شد؟

مقطع تحصیلی من ارشد گرافیک بود، در دوران تحصیل درگیری ذهنی زیادی درباره تایپوگرافی داشتم و کم کم به سمت طراحی حروف جذب شدم.

آی تی سلام : مسلم ابراهیمی عزیز خودتون رو معرفی نکردید ؟

خواهش میکنم ، من مسلم ابراهیمی هستم. متولد ۱۳۵۸ از استان فارس شهرستان لارستان کارشناس ارشد گرافیک و طراح فونت فارسی و مدرس دانشگاه هستم.

آی تی سلام : ما در زمینه فونت با کلمه طراحی حروف زیادی مواجه می شویم ، در این باره توضیحی میدهید؟

طراحی حروف (type design) حرفه طراحی حروف و علایم متحد الشکلی هست که تحت یک سیستم می شود نوشته های مختلفی را با آن تایپ کرد. بطوری که انتقال پیام های متنی را آسانتر کند.

آی تی سلام : اولین روزی که وارد اینترنت شدید را یادتان هست؟

من ۲۲ سال قبل در ۱۵ سالگی کار با کامپیوتر را شروع کردم اما تا ۲۱ سالگی کامپیوتر شخصی نداشتم.
گاهی اینترنت هم وصل میشدم اما اینترنت در اون سالها خیلی محدود بود.

در ۲۱ سالگی با حقوق یکسال تدریس یک کامپیوتر شخصی خریدم.
یکسال بعد به نرم افزارهای گرافیک مسلط شدم.
و یک سال بعدش در سال ۱۳۸۰ وب سایتم را با مشکلات فراوان روی اینترنت راه اندازی کردم.

آی تی سلام : سال ۱۳۸۰ ؟! خیلی عالیه ، شاید خیلی از وبمستران ما در آن زمان کودک بوده اند. در رابطه با آن دوران و محدودیت ها بگویید ؟

فقط چندتا شرکت محدود بودند که هاست و دومین ثبت میکردند
پرداخت ها آنلاین نبود. اینترنت هم دیال اپ بود و اتصال محدودیت زمانی داشت.
من به ساخت انیمیشن و کلیپ فلش علاقه داشتم. در وبسایتم این فلش ها را منتشر میکردم. و در کنار آن هنرمندان را هم معرفی می کردم کار سایتم در همین حد بود.
آی تی سلام : مسلم ابراهیمی عزیز از وبلاگتون بگید؟

وبلاگ نویسی را از زمان شروع تدریس در دانشگاه شروع کردم.
تجربیاتم در تدریس خلاق را روی وبلاگ moslemebrahimi.com منتشر میکردم.

وبلاگم در چند دوره جشنواره وب در بخش وبلاگ شخصی جزو چهار نامزد جایزه بود و یکبار برنده بخش انتخاب کاربران شد.

آی تی سلام : روز اول كه اومدی تو اینترنت نمیدونستید سایت چی هست و چطور باید راه اندازیش كرد ، از حال و هوای اون موقع بگید؟

نه دقیقا نمیدونستم چطوری میشه یک سایت ساخت.

یادمه طی دو روز کار با نرم افزار فرانت پیج تونستم چندتا صفحه اچ تی ام ال طراحی کنم. به محض تمام شدن طراحی رفتم پیش دوستم که مدرس کامپیوتر بود و ازش خواستم کمک بکنه اون صفحات را ببرم روی اینترنت. خیلی برای این کار عجله و اشتیاق داشتم.

آی تی سلام : كاربرد فونت در زندگی ما چی هست؟

کار نوشته ثبت اطلاعات هست. بجز بخش کوچکی از اطلاعات بشر که بوسیله تصویر و صدا ثبت شده بقیه اش توسط نوشتار ثبت و ضبط شده.
فونت هم ابزار نوشتن در دوران مدرن هست. هرچی تکنولوژی بیشتر میشه کاربرد فونت بیشتر از نوشته دست نویس میشه.

در دوران جدید حتی یادداشت های شخصی ما هم با فونت ثبت میشه.

اما اگر بخوام تکامل نوشته را در طول تاریخ به سه قسمت تقسیم کنم اولی میشه نوشتن با قلم (دست نویس)
دومین مرحله تکامل میشه تایپ با حروف چاپی (ماشین های چاپ)
و سومین دوره همان فونت در کامپیوتر
یک ویژگی مهم که باعث میشه دوران سوم یا همان فونت را جهش تاریخی در نوشتار بدونیم اینه که نوشته ای که با فونت در محیط دیجیتال ثبت میشه قابل جستجو و محاسبه است.

آی تی سلام : چ مشكلاتی سر راهتون وجود داشت؟

مهمترین مشکل سر راه من و ایده فونت‌ایران این بود و هست که اولین هستم. همیشه اولین فردی که یک کار جدید را انجام میده با بیشترین مقاومت ها از طرف جامعه روبرو میشه. تا اینکه برای ادامه راه بقیه بی‌ردردسر بتونن این کار را تکرار کنن.
هیچ طراح و سرمایه گذار فونتی حاضر نبود فونت را به صورت یک فایل آزاد (بدون تمهیدات امنیتی) عرضه کنه.
بدون استثنا از نظر همه این کار با شکست مواجه می‌شد چون مطمئن بودن با عرضه فونت همه کپی خواهند کرد. سایت های دانلود برای دانلود خواهند گذاشت و حتی ممکن بود اسم فونت را عوض کنند و به نام دیگری عرضه کنند.

مشکلات من این بود که این ریسک را بکنم و خودم را با همه این مشکلات مواجه کنم. و اینکه اولا کارهایی بکنم که کاربرها رابه رعایت کپی رایت فونت تشویق کنه و ترغیبشون کنه فقط از نسخه ای که خودم عرضه میکنم استفاده کنند. و دوم اینکه جلو متخلفین را بگیرم که این تلاش ها و مشکلات هنوز ادامه داره.

آی تی سلام : مسلم جان میزان درآمد شما چطوره؟

درآمد حاصل از فروش فونت فعلا برای من قابل قبول است. چون به حدی رسیده است که شخصا تصمیم بگیرم دیگر سفارش های طراحی را کنار بگذارم و فقط طراح فونت باشم. اما مطمئنا هنوز آنقدر نیست که بتوان بخشی از آن را به توسعه این کسب و کار اختصاص داد.
به هر صورت به درآمد بیشتر در آینده امیدوارم. اگر این تجربه اول موضوع پرداخت هزینه برای فونت از طرف طراحان و همچنین رعایت کپی رایت آن را رواج دهد. درآینده طراحی فونت به یک شغل برای طراحان تبدیل خواهد شد.

آی تی سلام : چرا اكثرا كپی رایت رو رعایت نمی‌كنند؟
برخی از نقض کنندگان کپی رایت کلا از موضوع کپی رایت فونت آگاه نیستند. فونت به نحوی به دستشان رسیده است و اصلا فکرش را هم نمی کنند که ممکن است فونت لایسنس داشته باشد.
طراحان ایرانی چون تا الان از فونت رایگان استفاده می کرده اند. خرید لایسنس برای فونت به نظرشان عجیب و حتی گاهی ناحق است!

آی تی سلام : ایران سانس تولید شماست ، و الان تا حدودی كل اینترنت ملی را فرا گرفته ، حالا بعضی ها خریداری كردن و بعضی ها هم کپی کرده اند نظر خودتون چیه؟

بله از همه تولیدات ما فونت ایران سنس توانست موفق و همه گیر باشد. دقیقا دلیلش را نمیدانم اما فکر میکنم ایران سنس همان فونتی است که سالها طراحان ایرانی به دنبالش بودند فونتی با حال و هوای ایرانی که ساده، خوانا و زیبا باشد. بدون هیچ ویژگی خاصی.

از این موضوع خیلی خوشحالم، این تقریباً رویایی بود که هفت سال پیش هنگام شروع طراحی فونت ایران داشتم.
البته آن زمان فکر میکردم فونتی طراحی خواهم کرد که کل جامعه نشر و مطبوعات را فرا بگیرد اما اکنون این رویا در محیط نرم افزار و اینترنت اتفاق افتاد.

بله بخش بزرگی از استفاده کنندگان فونت های ما از نسخه کپی استفاده می کنند. جالب است بدانید تعدادی از سایت ها و شرکت های برتر ایران که در رتبه های یک تا بیست وب ایران قرار دارند هم بدون مجوز از فونت ما استفاده می کنند!

آی تی سلام :شما چه اقدامی واسه جلوگیری كپی كردید؟

ما فعلاً فقط تذکر میدهیم از طریق تماس تلفنی و ایمیل. اما قصد داریم یک مشاور حقوقی داشته باشیم و مواردی که پس از تذکر رعایت نمی شود را پیگیری حقوقی بکنیم.

آی تی سلام : مجموعه فونت هایی رو كه طراحی كردید رو نام میبرید؟
ما همه تمرکز را روی مجموعه فونتی به نام ایران گذاشتیم و آن را تا جای ممکن توسعه دادیم.
مجموعه ایران شامل :
خانواده ایران معمولی (با چهار وزن)
خانواده ایران سنس (با پنج وزن)
دیگر فونت ها شامل: ایران شارپ، ایران خوارزمی، ایران گرد و تعدادی دیگر که هنوز منتشر نکرده ایم.
تعداد زیادی هم فونت دست نویس و گرافیکی داریم که به کمک دانشجویانم طراحی و اجرا شده است.
در حدود یکصد فونت دانشجویی هم در آرشیو داریم که اگر زمانی کارمان جدی تر شود آنها را هم آماده عرضه خواهیم کرد.

آی تی سلام : پس عالیه دانشجویان هم خلق ایده میكنن؟

من در دانشگاه درس طراحی حروف را تدریس می‌کنم. در طول ترم به صورت پروژه عملی ایده ها را اجرا می کنیم.
برای ایده های که قابلیت عرضه در بازار را داشته باشد بیشتر وقت صرف می‌کنیم.

آی تی سلام : این خیلی خوبه، دانشجویان هزینه طراحی فونت ها رو میگیرن ازتون یا نه؟

با دانشجویانی که فونت هایشان قابلیت فروش داشته قرارداد بستیم و امتیاز فونت را از آنها خریداری کرده ایم.
برای آنهایی که تمایل دارند در فروش شراکت داشته باشند هم امکان گزارش آنی فروش را برای طراح فونت در سایت فونت‌ایران فراهم کردیم.

آی تی سلام : بخش فروش فونت ها چگونه است؟ لایسنس ها چطور هستند؟ هزینه های خرید چطور؟

ساز و کار فروش ما به این ترتیب هست که شما فونت را خرید می کنید و فایل های فونت را دریافت می کنید.
تا اینجا فقط در سیستم شخصی خودتان اجازه دارید در طرح ها از این فونت استفاده کنید.
حال اگر نتیجه رضایت بخش بود و خواستید طرح را در قالب نرم افزار یا سایت منتشر کنید لازم است دوباره به پنل خود در سایت مراجعه کنید و تحت همان خرید قبلی به نام نرم افزار یا سایتتان لایسنس خرید کنید.
هزینه فونت ها مختلف است فعلا از ۹ هزار تومان تا ۳۸ هزار تومان
فونت هایی که وزن های متنوع تری دارند قیمت بالاتری دارند.
قیمت اجازه نامه ها هم از رایگان (غیرتجاری) و ۲۰ هزار تومان (برای کسب و کارهای کوچک) تا یک میلیون تومان (نامحدود ویژه سرویس های سایت ساز) متفاوت است.
آی تی سلام : پس یه استارت اپ خوب راه اندازی كردید، درامد ماهانه شما؟

درآمدما خیلی متغییر هست. و فعلا در ابتدای راه هستیم. به نظرم هنوز به ثبات لازم نرسیدم که بشه گفت درآمد ماهیانه این استارت اپ چقدر هست.
آی تی سلام : نظرتون درباره آی تی سلام ؟
آی تی سلام یه سایت خوب هست که با مصاحبه هاش در حال تولید محتوی مفید هست. مصاحبه ها جذابیت داره و من هر وقت سر میزنم دوست دارم چند مصاحبه را بخونم.

آی تی سلام : برنامه های اینده ؟
برای اصلی من برای آینده طراحی فونت های بهتر هست. حتی بهتر از فونت های قبلی خودم.

آی تی سلام : بزرگترین آرزوی مسلم ابراهیمی؟
آرزوی بزرگ من اینه که درک جامعه فارسی زبان از قلم و نوشتار فارسی اونقدر بالا بره که قلم و شغل طراحی قلم به جایگاه واقعی خودش دست پیدا کنه.